ސްކޫލް ބޭސްޑް މެނޭޖްމަންޓް: ލާމަރުކަޒުކޮށް ސްކޫލްތަކުގެ ދުވަހީ ހިންގުން ހަރުދަނާ ކުރުން

ޢަބްދްﷲ ނަޞީޙް

ސްކޫލް ބޭސްޑް މެނޭޖްމަންޓް (އެސްބީއެމް) އަކީ ތައުލީމީ އިސްލާހުގައި ބޭނުންކުރާ ސްޓްރެޓެޖިކް އުސޫލެކެވެ. ނިންމުންތައް ނިންމުމުގެ މުހިންމު މަސްއޫލިއްޔަތުތައް ވަކިވަކި ސްކޫލްތަކުގެ އަތްމައްޗަށް ދޫކޮށްލާ، މަރުކަޒީބާރުތައް  ލާމަރުކަޒީ އުސޫލުން ކުރިއަށް ގެންދިއުމުގެ މޮޑެލްއެކެވެ. މި މޮޑެލްގެ ސަބަބުން ސްކޫލް ޕްރިންސިޕަލުންނާއި، ޓީޗަރުންނާއި، ބެލެނިވެރިންނާއި، މުޖުތަމަޢުގެ މެމްބަރުން ގުޅިގެން ވަސީލަތްތައް ބެލެހެއްޓުމާއި، އިންސްޓްރަކްޝަނަލް ސްޓްރެޓެޖީތައް އެކުލަވާލުމާއި، ސްކޫލްގެ ޕާފޯމަންސް މޮނިޓަރ ކުރުމުގެ ބާރު ލިބިގެންދެއެވެ. އެސްބީއެމްގެ މައިގަނޑު ޚިޔާލަކީ ދަރިވަރުންގެ ތަޢުލީމީ އަދި އަމިއްލަ ތަރައްޤީއަށް ސީދާ އަސަރުކުރާ ނިންމުންތައް ނިންމުމަށް އެންމެ ރަނގަޅު ޙާލަތުގައި ތިބޭނީ ދަރިވަރުންނާ އެންމެ ގާތް މީހުން ކަމަށްވާ ތަޢުލީމީ ފަރާތްތަކާއި މުޖުތަމަޢުއެވެ. ހަމައެކަނި މަރުކަޒީ ތައުލީމީ އިދާރާތަކަށް ބަރޯސާވުމުގެ ބަދަލުގައި، އެސްބީއެމް އިން ސްކޫލްތައް މާރަނގަޅަށް ކުރިއަރުވާ، ޖަވާބުދާރީވެ، ވަކިވަކި ސްކޫލުތަކުގެ ޙާލަތާއި ބޭނުންތަކާ އެއްގޮތަށް ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް ފުރުސަތު ލިބެ އެވެ.

އެސްބީއެމްގެ އެންމެ މުހިންމު އެއް ފައިދާއަކީ ދަރިވަރުންގެ ތަފާތު ބޭނުންތަކަށް ތައުލީމީ އުސޫލުތައް ތައްޔާރުކުރެވޭނެ ގޮތް ހެދުމެވެ. ސްކޫލްތަކަށް ދަރިވަރުންގެ އިޖްތިމާއީ އިގްތިސާދީ ޙާލަތާއި، ސަގާފީ ކޮންޓެކްސްޓްތަކާއި، އުނގެނުމުގެ ގޮންޖެހުންތައް ސާފުކޮށް އެނގޭތީ، އެ ސްކޫލްތަކަށް މާ ގުޅުންހުރި އަދި ފައިދާހުރި އިސްނެގުމާއި އިސްލާހުތައް ތަންފީޒުކުރެވިދާނެއެވެ. މި ފްލެކްސިބިލިޓީގެ ސަބަބުން ސްކޫލުތައް މަރާމާތުކޮށް ބެލެހުއްޓުމާއި ނުވަތަ ވަސީލަތްތައް ހޯދުމަށް ފައިސާ ދޫކުރުމުން ފެށިގެން ޓީޗަރުންނަށް ތަމްރީނު ދިނުމާއި ސްކޫލް ކަލަންޑަރ ނުވަތަ މަންހަޖު އެޖެސްޓް ކުރުމާ ހަމައަށް ދުވަހުން ދުވަހަށް ސްކޫލްގެ ހިންގުން އިތުރުވެގެންދެއެވެ. ނިންމުންތައް ނިންމުމުގައި ފަސޭހަވެ، މައްސަލަތައް އަވަހަށް ހައްލުވެ، އުނގެނުމަށް އިސްކަންދޭ މާހައުލެއް އުފެދިގެންދެއެވެ.

އަދި ސްކޫލްތަކުގެ ތެރޭގައި ޖަވާބުދާރީވުމުގެ އޮނިގަނޑު ވެސް އެސްބީއެމް އިން ހަރުދަނާ ކުރެ އެވެ. ސްކޫލް ގަވަރނަންސް ޕްރޮސެސްގައި ޓީޗަރުންނާއި ބެލެނިވެރިންނާއި މުޖުތަމަޢުގެ ލީޑަރުން ފަދަ އެކި ސްޓޭކްހޯލްޑަރުން ބައިވެރިވާއިރު އެމީހުންގެ މިލްކުވެރިކަމާއި ޒިންމާގެ އިހުސާސެއް ހިއްސާކުރެއެވެ. މި ބައިވެރިވުމަކީ ހަމައެކަނި މާލީ އަދި އިދާރީ ކަންކަން ކުރިއެރުވުމެއް ނޫން ކަމަށާއި ދަރިވަރުންގެ ނަތީޖާއާއި މުދައްރިސުންގެ ނަތީޖާ މޮނިޓަރ ކުރުމަށް ސްކޫލް ކޮމިއުނިޓީއަށް ހިތްވަރު ލިބޭ ކަމެކެވެ. ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން އެސްބީއެމްގެ ސަބަބުން ތައުލީމީ ނަތީޖާ ރަނގަޅުވެ، ސްކޫލް ނިޒާމަށް އާންމުންގެ އިތުބާރު ބޮޑުވެގެންދެއެވެ.

ދުނިޔޭގެ ގިނަ ގައުމުތަކުން ވަނީ ތައުލީމީ ނިޒާމް އިސްލާހު ކުރުމުގެ މައިގަނޑު ސްޓްރެޓެޖީއެއްގެ ގޮތުގައި އެސްބީއެމް ބޭނުންކުރަންފަށާފައެވެ. ނިއުޒީލެންޑްގައި ސްކޫލްތައް ހިންގަނީ މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ބެލެނިވެރިންނާއި މުޖުތަމައުގެ މެމްބަރުންގެ މައްޗަށް އެކުލެވޭ ބޯޑު އޮފް ޓްރަސްޓީސްގެ ދަށުން ކަމުން ސްކޫލް ހިންގުމުގެ ފުޅާ ބާރެއް ލިބިގެންދެއެވެ. ފިލިޕީންސްގައި ޑިޕާޓްމަންޓް އޮފް އެޑިއުކޭޝަނުން ތައުލީމީ ދާއިރާގެ ފުޅާ އިސްލާހެއްގެ ތެރެއިން އެސްބީއެމް ތައާރަފްކުރިއިރު، މިއީ ލޯކަލައިޒްޑް ޑިސިޝަން މެކިން މެދުވެރިކޮށް ކޮލިޓީ އާއި އިކުއިޓީގެ މައްސަލަތައް ހައްލުކުރުމަށް ސްކޫލްތަކަށް އެހީތެރިވެދީފައިވާ ކަމެކެވެ. އިންޑޮނޭޝިއާ، ކެންޔާ، ގާނާ، އަދި ލެޓިން އެމެރިކާގެ ބައެއް ގައުމުތަކުން ވެސް އެސްބީއެމް ތަންފީޒުކޮށްފައިވަނީ ދަރިވަރުންގެ އުނގެނުން ރަނގަޅުކުރުމަށާއި، ސްކޫލްތަކުގެ ޖުމުލަ ކުރިއެރުން އިތުރުކުރުމަށާއި، ސްޓޭކްހޯލްޑަރުންގެ ޝާމިލުކަން އިތުރުކުރުމަށެވެ.

އެސްބީއެމް ތަންފީޒުކުރުމުގައި އާންމުކޮށް ހިމެނެނީ ސްކޫލް މެނޭޖްމަންޓް ކޮމިޓީ ނުވަތަ ސްކޫލް ގަވަރނިން ކައުންސިލްތައް އުފެއްދުމެވެ. މި ފަރާތްތަކުގެ ތެރޭގައި ސްކޫލް ލީޑަރުންނާއި ޓީޗަރުންގެ މަންދޫބުންނާއި ބެލެނިވެރިންނާއި ބައެއް ފަހަރު ދަރިވަރުން ހިމެނެއެވެ. އެއީ ސްކޫލް އިމްޕްރޫވްމަންޓް ޕްލޭންތައް އެކުލަވާލުމާއި، ބަޖެޓް ބެލެހެއްޓުމާއި، އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ޕްރޮޖެކްޓްތައް ބެލެހެއްޓުމާއި، ތަޢުލީމީ ނަތީޖާ މުރާޖަޢާކުރުމެވެ. ގިނަ ފަހަރަށް ސްކޫލް ޕްރިންސިޕަލްގެ ދައުރު ބަދަލުވަނީ ހަމައެކަނި އެޑްމިނިސްޓްރޭޓަރެއްގެ ގޮތުގައި ހުރެގެން ލީޑަރަކަށް އަދި ބަދަލު ގެނައުމަށް މަގުފަހިކޮށްދޭ ފަރާތަކަށެވެ. ޓީޗަރުން ޕެޑަގޮޖިކަލް ނިންމުންތަކުގައި ޙިއްޞާކުރާއިރު، ބެލެނިވެރިންނާއި މުޖުތަމަޢުގެ މެމްބަރުން ގެންނަނީ ސްކޫލް މާހައުލު މުއްސަނދިކޮށްދޭ ވިސްނުންތަކާއި ސަޕޯޓްތަކެވެ.

ދިރާސާތަކުން އެސްބީއެމްގެ ފައިދާ ބޮޑުކަމަށް ތާއީދު ލިބެއެވެ. މިސާލަކަށް ވޯލްޑް ބޭންކުގެ އިވެލުއޭޝަންތަކުން ލިބުނު ހެކިތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި އެސްބީއެމް މޮޑެލް ތަންފީޒުކުރާ ސްކޫލްތަކުން ޚާއްސަކޮށް ވަރުގަދަ ޖަވާބުދާރީވުމުގެ ނިޒާމުތަކާ ސްޓޭކްހޯލްޑަރުން ގުޅިގެން ހިންގުމުގެ ރަނގަޅު ނިޒާމެއް އެކަށައަޅާ، ވަސީލަތްތައް ބޭނުންކުރުން ރަނގަޅު، އަދި ދަރިވަރުންގެ ކާމިޔާބީ މަތިކަން ދައްކައެވެ. މީގެ އިތުރުން ސްޓޭކްހޯލްޑަރުން ބައިވެރިވުމުން ގިނަ ފަހަރަށް ފަންޑް ރެއިސިންގ، ވޮލަންޓިއަރިންގ، އަދި ސްކޫލް އިވެންޓްތައް ރާވާ ހިންގުމުގައި އިސްނަގައި ހީވާގި ކަމާއެކު ބައިވެރިވުން ފަދަ ތަޢުލީމަށް އިންވެސްޓްކުރުން އިތުރުވެއެވެ.

ނަމަވެސް އެސްބީއެމް އަކީ ގޮންޖެހުންތަކެއް ނެތް  މޮޑެލްއެއް ނޫނެވެ. ގިނަ ހާލަތްތަކުގައި ސްކޫލްތަކުގައި އަމިއްލައަށް ކަންކަން ފައިދާހުރި ގޮތެއްގައި ބެލެހެއްޓުމުގެ ގާބިލްކަން ނުވަތަ ވަސީލަތްތައް ނެތިދާނެ އެވެ. ވިސްނުންތެރިކަމާއެކު ނިންމުންތައް ނިންމުމަށް ސްކޫލްތަކުގެ އިސްވެރިންނާއި ކޮމިޓީ މެމްބަރުންނަށް ލީޑަޝިޕް، ބަޖެޓިންގ، ޕްލޭނިންގ، އަދި ޑޭޓާ އެނަލިސިސްގެ ތަމްރީނު ބޭނުންވެދާނެއެވެ. މީގެ އިތުރުން ސާފު ގައިޑްލައިންތަކާއި ރެގިއުލޭޓަރީ އޮވަރސައިޓް ނެތި، ވަސީލަތްތައް ރަނގަޅު ސްކޫލްތަކާއި ވަސީލަތްތައް މަދު ސްކޫލްތަކުގެ މެދުގައި ގޯސް މެނޭޖްމަންޓެއް ނުވަތަ ނުތަނަވަސްކަމެއް ކުރިމަތިވުމުގެ ނުރައްކާ ވެސް އެބައޮތެވެ. މި ނުރައްކާތައް ކުޑަކުރުމަށްޓަކައި ސަރުކާރުތަކުން ޕޮލިސީ ސަޕޯޓާއި، ކެޕޭސިޓީ ބިލްޑިންގ ޕްރޮގްރާމްތަކާއި، ހަމަހަމަކަމާއި، ޖަވާބުދާރީވުމާއި، އެއްގޮތް މިންގަނޑުތައް ކަށަވަރުކޮށްދޭ މޮނިޓަރިންގ ސިސްޓަމްތައް ފޯރުކޮށްދޭންޖެހެއެވެ.

އޮޓޮނޮމީ އަކީ އެސްބީއެމްގެ ބިންގާ ނަމަވެސް، އެއީ ޖަވާބުދާރީވުމާ ބެލެންސް ކުރަން ޖެހޭ ކަމެކެވެ. އޮޓޮނޮމީގެ ސަބަބުން ސްކޫލްތަކަށް އާ ކަންތައްތަކެއް އުފެއްދުމާއި، އިންސްޓްރަކްޝަން ކަސްޓަމައިޒްކުރުމާއި، ކަންކަން ފަސޭހަކަމާއެކު ބެލެހެއްޓޭނެއެވެ. ނަމަވެސް އެކަށީގެންވާ އޮޓޮނޮމީއެއް ނެތި ސްކޫލްތައް ހިންގާ ނިޒާމުތަކުގައި – ނޮން އޮޓޮނޮމިކް ނިޒާމުތަކުގެ ގޮތުގައި ކިޔާ ނިޒާމުތަކުގައި – ގިނަ ފަހަރަށް ރައްދު ދިނުމުގެ ދަތިކަމާއި، ނިންމުންތައް ނިންމުމުގައި ލަސްވުމާއި، މުވައްޒަފުން ޑިމޮޓިވޭޓް ވެއެވެ. ނޮން އޮޓޮނޮމީގެ ސަބަބުން ސްކޫލެއްގެ މައްސަލަތައް އަވަހަށް ހައްލުކުރުމާއި މުޖުތަމައުގެ ބޭނުންތައް ދައްކުވައިދޭނެ އިސްލާހުތައް ތަންފީޒުކުރުމުގެ ގާބިލްކަން ހަނިވެ، އެންމެ ފަހުން ސްކޫލްގެ ފައިދާއާއި ދަރިވަރުންގެ ނަތީޖާ ލިމިޓްވެއެވެ.

ސްކޫލް ބޭސްޑް މެނޭޖްމަންޓުން ތައުލީމީ ފެންވަރު ރަނގަޅު ކުރުމަށް އުއްމީދީ މަގެއް ހުށަހަޅަނީ، އޮތޯރިޓީ ލާމަރުކަޒީކޮށް، އިންކްލޫސިވް، ކޮމިއުނިޓީ ޑްރައިވަން ސްކޫލް ގަވަރނަންސް ކުރިއެރުވުމަށެވެ. ޖަވާބުދާރީވުމާއި ހަމަހަމަކަން ކަށަވަރުކޮށްދީގެން ސްކޫލްތަކަށް އަމިއްލައަށް ނިންމުންތައް ނިންމުމުގެ ބާރު ދިނުމުން، އެސްބީއެމް އިން އެހީތެރިވެދެނީ، މާ ރައްދުދޭ، ވަރުގަދަ، އަދި ދަރިވަރުން މަރުކަޒުކޮށްގެން އުނގެނުމުގެ މާހައުލުތައް އުފެއްދުމަށެވެ. ވިސްނުންތެރިކަމާއެކު ތަންފީޒުކޮށް، އެކަށީގެންވާ ވަސީލަތްތަކާއި ތަމްރީނުތަކާއެކު ސަޕޯޓް ދިނުމުން، އެސްބީއެމް އިން ސްކޫލްތަކުގައި އުނގެނުމާއި މުޖުތަމައުގެ އެއްބާރުލުމުގެ ދިރުމެއް ހުރި މަރުކަޒަކަށް ބަދަލުކުރެވޭނެއެވެ. ތައުލީމީ ކާމިޔާބީއާއި ކުދިންގެ ހޯލިސްޓިކް ޑިވެލޮޕްމަންޓް ވެސް އިތުރުކުރެވޭނެއެވެ.