ތަޢުލީމުގައި ޚިޔާލުތަކާއި އާ އުފެއްދުންތަކުގެ ބާރު

ޢަބްދްﷲ ނަޞީޙް

ތަޢުލީމަކީ އަބަދުވެސް ބަދަލުވަމުން އަންނަ ދުނިޔޭގެ ބޭނުންތައް ފުއްދައިދިނުމަށްޓަކައި މެދުނުކެނޑި ތަރައްޤީވަމުން އަންނަ ޙަރަކާތްތެރި ދާއިރާއެކެވެ. ކިޔަވައިދިނުމާއި އުނގެނުމުގައި ކުރިއެރުމުގެ މައިގަނޑުގައި އޮތީ ޚިޔާލުތަކާއި، ފާޑުކިޔުންތެރި ވިސްނުމާއި، އާ ކަންތައްތަކުގެ ބާރެވެ. އިންސްޓްރަކްޝަނަލް މެތޯޑްސް، ކަރިކިއުލަމް ޑިޒައިން، އަދި ސްޓޫޑެންޓް އެންގޭޖްމަންޓް ސްޓްރެޓެޖީސް އަށް ލިބޭ ކޮންމެ ކުރިއެރުމެއް ފެށެނީ އަސާސީ ސުވާލަކުން ނުވަތަ ގޮންޖެހުމަކުންނެވެ. އެކްސްޕްލޯރޭޝަން، ރިފްލެކްޝަން، އަދި ކޯލަބްރޭޝަންގެ ސަގާފަތެއް އާލާކޮށްގެން، ތައުލީމީ ދާއިރާގެ ފަރާތްތަކަށް ދަރިވަރުންގެ ކާމިޔާބީއަށް އެހީތެރިވެދިނުމުގެ އިތުރުން ޕްރޮފެޝަނަލް ގްރޯތް އިތުރުކޮށްދޭ ތައުލީމީ މާހައުލެއް ބައްޓަން ކުރެވިދާނެ އެވެ.

މިޒަމާނުގެ ތަޢުލީމުގައި ރިސާޗް ޑްރައިވް އިންސައިޓްސް އިން އުފެދިފައިވާ ގިނަ އަދަދެއްގެ ކިޔަވައިދިނުމުގެ އާ ސްޓްރެޓެޖީތައް ހިމެނެއެވެ. މިސާލަކަށް އެކްޓިވް ލާރނިންގ އަކީ ފައިދާހުރި އިންސްޓްރަކްޝަނަލް އެޕްރޯޗެއްގެ ގޮތުގައި ފާހަގަކޮށްލެވެއެވެ. ބޮންވެލް އަދި އައިސަން ވިދާޅުވާ ގޮތުގައި މައްސަލަ ހައްލުކުރުމުގެ މަސައްކަތްތަކާއި، އެއްބާރުލުންދޭ ޕްރޮޖެކްޓްތަކާއި، ޕީއާރ ޓީޗިންގ ފަދަ ހީވާގި އުނގެނުމުގެ އުސޫލުތަކުގެ ސަބަބުން ދަރިވަރުންގެ ޝާމިލުވުމާއި ޢިލްމު ހިފެހެއްޓުން ވަރަށް ބޮޑަށް އިތުރުވެއެވެ. ޕޭސިވް އިން އެކްޓިވް ލާނިން އަށް ބަދަލުވުން ފެންނަނީ ފްލިޕްޑް ކްލާސްރޫމް ފަދަ ސްޓްރެޓެޖީތަކުންނެވެ. މި ސްޓްރެޓެޖީތަކުގައި ދަރިވަރުން ކްލާހުގެ ކުރިން އިންސްޓްރަކްޝަނަލް މެޓީރިއަލްސް އާއި ގުޅިގެން ފުންކޮށް މަޝްވަރާއާއި އެޕްލިކޭޝަން އަށް ކްލާސްރޫމް ވަގުތު ބޭނުން ކުރެއެވެ. ބިޝޮޕް އަދި ވަރލެގަރ ގެ ދިރާސާއަކުން ދައްކާގޮތުގައި ފްލިޕްޑް ލާރނިންގ ގެ ސަބަބުން ދަރިވަރުންގެ ޕާފޯމަންސް ރަނގަޅުވެ، ކްރިޓިކަލް ތިންކިންގ އުފެދެއެވެ.

އަނެއް ނުފޫޒުގަދަ އީޖާދަކީ އުނގެނުމުގެ ތަފާތު ބޭނުންތަކާއި އިސްކަންދޭ ކަންކަން ގަބޫލުކުރާ ޑިފެރެންޝިއޭޓެޑް އިންސްޓްރަކްޝަން އެވެ. ޓޮމްލިންސަން ފާހަގަކުރައްވާ ގޮތުގައި ދަރިވަރުންގެ ތައްޔާރީ ފެންވަރާއި، ޝައުގުވެރިކަމާއި، އުނގެނުމުގެ ޕްރޮފައިލްތަކަށް އިންސްޓްރަކްޝަން ތައްޔާރުކުރުމުން އުނގެނުމުގެ މާރަނގަޅު، ފައިދާހުރި މާޙައުލެއް އުފެދެއެވެ. ޓެކްނޮލޮޖީން އިތުރަށް ޑިފެރެންޝިއޭޓެޑް އިންސްޓްރަކްޝަން އަށް ސަޕޯޓް ކުރަނީ ފަރުދީ ކުރިއެރުމަށް ބަލައިގެން ކޮންޓެންޓް ޑެލިވަރީ ޕާސަނަލައިޒް ކުރާ އެޑެޕްޓިވް ލާނިން ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ ތެރެއިންނެވެ. ޑރ. ޕޭން އެޓް އަލް ގެ ދިރާސާއަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި އެޑެޕްޓިވް ލާރނިންގ ސިސްޓަމްސް އިން ދަރިވަރުންގެ ކާމިޔާބީ އިތުރުކޮށްދެނީ ޓެއިލަރޑް ފީޑްބެކާއި ސަޕޯޓް ފޯރުކޮށްދީގެންނެވެ.

ރިފްލެކްޓިވް ޕްރެކްޓިސް އަކީ ތަޢުލީމީ ކުރިއެރުމަށް މުހިންމު އަނެއް ބައެކެވެ. ޝޮން ރިފްލެކްޝަން-އިން-އެކްޝަން އަދި ރިފްލެކްޝަން-އޮން-އެކްޝަންގެ ކޮންސެޕްޓް ތަޢާރަފްކޮށް، ޕްރޮފެޝަނަލް ޑިވެލޮޕްމަންޓްގައި މެދުނުކެނޑި އަމިއްލައަށް އިވެލުއޭޓް ކުރުމުގެ މުހިންމުކަން ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. ޓީޗަރުން އެމީހުންގެ އިންސްޓްރަކްޝަނަލް ސްޓްރެޓެޖީތަކާއި، ދަރިވަރުންގެ ޖަވާބުތަކާއި، ކްލާސްރޫމް ޑައިނަމިކްސްއާ މެދު ވިސްނާއިރު، އެމީހުން ރަނގަޅުކުރަންޖެހޭ ދާއިރާތައް ދެނެގަނެ، ކިޔަވައިދިނުމުގެ އުސޫލުތައް ރީފައިން ކުރެއެވެ. ލާރިވީ އާއި ކޯރތަގޭން ގެ ދިރާސާތަކުން ކަށަވަރުވާ ގޮތުގައި ރިފްލެކްޓިވް އެޑިއުކޭޓަރުންނަކީ ގޮންޖެހުންތަކަށް އެޑެޕްޓްވުމާއި ދަރިވަރުންގެ އުނގެނުމުގެ ތަޖުރިބާތައް އިތުރުކުރުމުގައި މާ ފައިދާހުރި ބައެކެވެ.

ޕްރޮފެޝަނަލް ލާނިން ކޮމިއުނިޓީސް އިން ރިފްލެކްޓިވް ޕްރެކްޓިސް އަށް ސްޓްރަކްޗަރޑް އެޕްރޯޗެއް ފޯރުކޮށްދެއެވެ. ޑޫފޯރ އާއި އީކަރގެ ދިރާސާއިން ފާހަގަކޮށްފައިވަނީ އެއްބާރުލުންދީގެން އިންކުއަރީއާއި، ހިއްސާކުރެވޭ ޒިންމާއާއި، ދެމެހެއްޓެނިވި ޕްރޮފެޝަނަލް ޑިވެލޮޕްމަންޓެއް އުފެއްދުމުގައި ޕީއެލްސީތަކުގެ ފައިދާތަކެވެ. މަޝްވަރާތަކުގައި ބައިވެރިވުމާއި، ދަރިވަރުންގެ ޑޭޓާ ތަޙުލީލުކުރުމާއި، އެންމެ ރަނގަޅު އުސޫލުތައް ބަދަލުކުރުމުން، ޕީއެލްސީތަކުގައި ޓީޗަރުން ކިޔަވައިދިނުމުގެ އުކުޅުތައް މެދުނުކެނޑި ރަނގަޅުކުރެއެވެ.

އަސަރުގަދަ ތައުލީމީ އުސޫލުތައް ބައްޓަންކުރުމުގައި ތައުލީމީ ފަރާތްތަކާއި، އެޑްމިނިސްޓްރޭޓަރުންނާއި، ސިޔާސަތު ކަނޑައަޅާ ފަރާތްތަކުގެ މެދުގައި އެއްބާރުލުން ދިނުމަކީ ވަރަށް މުހިންމު ކަމެކެވެ. ދިރާސާތަކުން ފާހަގަކުރާ ގޮތުގައި ކޮލެޖިއަލް ސަޕޯޓާއި ޝެއަރޑް ލީޑަރޝިޕްގެ ސަބަބުން ސްކޫލް ސަގާފަތެއްގެ ރަނގަޅުކަމާއި ޓީޗަރުންގެ ފައިދާ ރަނގަޅުވެއެވެ. މި ޕްރޮސެސްގައި އިންސްޓްރަކްޝަނަލް ލީޑަރޝިޕަކީ ސާފު ލަނޑުދަނޑިތަކެއް ކަނޑައެޅުމާއި، ކިޔަވައިދިނުމުގެ އުސޫލުތައް ބަލަހައްޓައި، ޕްރޮފެޝަނަލް ޑިވެލޮޕްމަންޓް ބޭނުންތަކާ އެއްގޮތްވާ ވަސީލަތްތައް ކަށަވަރުކޮށްދިނުމެވެ.

ޓެކްނޮލޮޖީގެ ސަބަބުން އޮންލައިން ޕްރޮފެޝަނަލް ޑިވެލޮޕްމަންޓް ނެޓްވޯކްތަކާއި، ވެބިނާތަކާއި، އޯޕަން އެޑިއުކޭޝަނަލް ރިސޯސްތަކުގެ ތެރެއިން ކޯލަބަރޭޓިވް ލާރނިންގ އަށް އިތުރު އިންގިލާބެއް ގެނެސްދީފައިވެއެވެ. ޑރ. ޓްރަސްޓް އެޓް އަލް ގެ ދިރާސާތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި ޑިޖިޓަލް ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ ސަބަބުން ތައުލީމީ ދާއިރާގެ ފަރާތްތަކަށް ޖިއޮގްރަފިކަލް ބައުންޑަރީސް ހުރަސްކޮށް ގުޅި، ތަފާތު ޕާސްޕެކްޓިވްސް އަށް ވަދެ، މެދުނުކެނޑި އުނގެނުމުގައި ބައިވެރިވެވޭނެ އެވެ. ތަޢުލީމުގައި އާޓިފިޝަލް އިންޓެލިޖެންސް (އޭއައި) އުފެދުމުން ވެސް އާ ފުރުޞަތުތަކެއް ތަޢާރަފްވެފައިވާއިރު، އެއީ އޭއައި ޑްރައިވަން ފީޑްބެކް ސިސްޓަމްތަކާއި ޑޭޓާ ޑްރައިވަން ޑިސިޝަން މެކިންގ ޓޫލްސް ފަދަ އާ ފުރުޞަތުތަކެކެވެ. މިއީ އިންސްޓްރަކްޝަނަލް އެފެކްޓިވްނެސް އިތުރުކޮށްދޭ ކަމެކެވެ.

ތަޢުލީމީ ކުރިއެރުން ބަރޯސާވެފައިވަނީ މެދުނުކެނޑި އުނގެނުމާއި، އެޑެޕްޓޭބިލިޓީއާއި، ކެތްތެރިކަމުގެ ސަޤާފަތެއް އުފެއްދުމަށެވެ. ފުލަން ގެ ދިރާސާއިން ފާހަގަކޮށްފައިވާ ގޮތުގައި ތަޢުލީމަށް ނިޒާމީ ބަދަލު އަންނަނީ ތަޢުލީމީ ފަރާތްތަކުން މުޅި އުމުރަށް އުނގެނުން ގަބޫލުކޮށް، އާ ޕެޑަގޮޖިކަލް އުސޫލުތަކަށް ހުޅުވާލެވިފައި ތިބުމުންނެވެ. ޕްރޮފެޝަނަލް ޑިވެލޮޕްމަންޓަށް އިސްކަންދީ، ތަޖުރިބާ ކުރުމަށް ހިތްވަރުދީ، ހެކިތަކަށް ބިނާކޮށް ކުރާ ކަންތައްތަކަށް ތާއީދުކުރާ ސްކޫލްތަކުން އުފައްދަނީ މުދައްރިސުންނަށް އާ ކަންތައްތަކެއް އުފެއްދުމާއި ދަރިވަރުންނަށް އިންސްޕަޔަރ ކުރުމަށް ބާރު ލިބިފައިވާ ކަމަށް އިހުސާސް ކުރެވޭ މާހައުލުތަކެކެވެ.

ޑްވެކް ވަކާލާތު ކުރައްވާ ގޮތުގައި ގްރޯތް މައިންޑްސެޓެއް ހިމެނުމަކީ އެޑެޕްޓޭބިލިޓީގެ މުހިންމުކަން އިތުރަށް ވަރުގަދަކޮށްދޭ ކަމެކެވެ. ގޮންޖެހުންތައް ބަލައިގަނެ، ނާކާމިޔާބީތަކުން ދަސްކޮށް، ކިޔަވައިދިނުމުގެ އުސޫލުތައް ރަނގަޅުކުރުމުގައި ދެމިތިބުމުން ތައުލީމީ ދާއިރާއިން އުނގެނުމުގެ އިކޯސިސްޓަމް އިތުރަށް ޑައިނަމިކް އަދި ފައިދާހުރި ގޮތެއްގައި އުފެދެއެވެ. މެންޓަރޝިޕް ޕްރޮގްރާމްތަކާއި، ޕީއާރ ކޯޗިންގއާއި، ތަޢުލީމީ ދިރާސާތައް ލިބޭނެ ގޮތްތައް ފޯރުކޮށްދޭ ސްކޫލްތަކުން މުދައްރިސުން އިންސްޓްރަކްޝަނަލް އެކްސެލެންސްގެ އެންމެ ކުރީގައި ތިބޭކަން ކަށަވަރުކޮށްދެއެވެ.

ތަޢުލީމުގައި ކުރިއެރުމުގެ ބިންގާ ބިނާވެފައިވަނީ ޚިޔާލުތަކާއި، އާ ކަންތައްތަކާއި، އެއްބާރުލުމުގެ މައްޗަށެވެ. ކިޔަވައިދިނުމުގެ އާ ސްޓްރެޓެޖީތައް ގަބޫލުކޮށް، ރިފްލެކްޓިވް ޕްރެކްޓިސްގައި ބައިވެރިވެ، މެދުނުކެނޑި އުނގެނުމުގެ ސަގާފަތެއް އުފެއްދުމުން، ތައުލީމީ ފަރާތްތަކަށް ކިޔަވައިދިނުމުގެ ފެންވަރާއި ދަރިވަރުންގެ ނަތީޖާ ވެސް އިތުރުކޮށްދޭ މާނަހުރި ބަދަލުތަކެއް ގެނެސްދެވިދާނެ އެވެ. ތަޢުލީމު ރަނގަޅުކުރުމުގައި އެކްޓިވް ލާރނިންގ، ޑިފެރެންޝިއޭޓެޑް އިންސްޓްރަކްޝަން، ޕްރޮފެޝަނަލް ލާރނިންގ ކޮމިއުނިޓީސް، އަދި ޓެކްނޮލޮޖީ އިންޓަގްރޭޝަންގެ ފައިދާހުރިކަމަށް ދިރާސާތަކުން ތާއީދުކުރެއެވެ. ތަޢުލީމުގެ ދާއިރާ ކުރިއަރަމުންދާ ވަރަކަށް، ކުރިއަށް އޮތް ޖީލުތައް ކާމިޔާބީއަށް ތައްޔާރުކުރުމުގައި، އެޑެޕްޓޭބިލިޓީއާއި، ޝެއަރޑް ލީޑަރޝިޕާއި، މުޅި އުމުރަށް އުނގެނުމަށް ވަޢުދުވުމަކީ ކޮންމެހެން ބޭނުންތެރި ކަމެކެވެ.