ޢަބްދްﷲ ނަޞީޙް
ސްކޫލުގައި އުނގެނުމާއި ކާމިޔާބު ހޯދުމަށް ދަރިވަރުންނަށް ބާރުއެޅުމުގައި ބެލެނިވެރިންގެ ބައިވެރިވުމަކީ އަސާސީ ދައުރެއް އަދާކުރާ ކަމެކެވެ. ކުއްޖަކު އުނގެނުމަށް ފުރަތަމަ ހުށަހެޅުން ފެށެނީ ގޭގައެވެ. މައިންބަފައިން ޚިދުމަތް ކުރަނީ އެންމެ އެންމެ ނުފޫޒުގަދަ ޓީޗަރުންގެ ގޮތުގައެވެ. ޢަމަލު ކުރުމަށް ބާރުއަޅާ ބޭނުންތައް އަދި ބޭރުފުށުގެ ކުރިއެރުން މާނަކުރެވޭ މޮޓިވޭޝަން ތަރުބިއްޔަތު ކުރެވެނީ ދުވަހުން ދުވަހަށް ކުރެވޭ މުޢާމަލާތްތަކާއި، އުންމީދުތަކާއި، ސަޕޯޓާއި، ގޭތެރޭގައި އުފެދޭ ޖަޒުބާތީ މާޙައުލުގެ ތެރެއިންނެވެ. ބެލެނިވެރިން ކުދިންގެ ތަޢުލީމުގައި ހީވާގިކަމާއެކު ބައިވެރިވެ، އުނގެނުމާ ރައްޓެހި މާޙައުލެއް އުފެއްދުމުން، ސްކޫލާ މެދު ހެޔޮ ވިސްނުންތަކާއި، ތަޢުލީމީ ގޮތުން ވަރުގަދަ ގުޅުމާއި، ދިގުމުއްދަތުގެ ތަޢުލީމީ ކާމިޔާބީގެ ބިންގާ އެޅެއެވެ.
ދިރާސާތަކުން ތަކުރާރުކޮށް ފާހަގަކޮށްފައިވަނީ ބެލެނިވެރިންގެ ބައިވެރިވުމާއި ދަރިވަރުންގެ މޮޓިވޭޝަން އާއި އޮންނަ ގުޅުމެވެ. ފަން އާއި ޗެން ގެ ފުރިހަމަ މެޓާ އެނަލިސިސްއަކުން ނިންމާފައިވަނީ ބެލެނިވެރިންގެ ބައިވެރިވުމަކީ ދަރިވަރުންގެ ތަޢުލީމީ ނަތީޖާއާއި މޮޓިވޭޝަނަށް ވަރަށް ބޮޑު ހެޔޮ އަސަރެއް ކުރާ ކަމެއްކަމުގައެވެ. ހަމައެފަދައިން އެމެރިކާގެ ނޭޝަނަލް އެޑިއުކޭޝަން އެސޯސިއޭޝަން (އެންއީއޭ) އިން ވެސް ބާރުއަޅަނީ މިކަމުގައި ބައިވެރިވާ ބެލެނިވެރިންގެ ދަރިވަރުންގެ ގްރޭޑް މަތިވުމާއި، ހާޒިރީ ރަނގަޅުވުމާއި، ސުލޫކު ރަނގަޅުވުމާއި، ކާމިޔާބު ހޯދުމަށް ބާރުއެޅުން ބޮޑު ކަމަށެވެ. އޯއީސީޑީގެ ޕްރޮގްރާމް ފޯ އިންޓަނޭޝަނަލް ސްޓޫޑެންޓް އެސެސްމަންޓް (ޕީއައިއެސްއޭ) އިން ދައްކާ ގޮތުގައި ބެލެނިވެރިން ގަވާއިދުން ސްކޫލްގެ ހަރަކާތްތަކާ ބެހޭ ގޮތުން މަޝްވަރާކޮށް އުނގެނުމަށް ޝައުގުވެރިކަން ދައްކާ ނަމަ ދަރިވަރުންގެ ނަތީޖާ ރަނގަޅުވެ، ގާބިލްކަމަށް މޮޓިވޭޝަން އާއި އިތުބާރު ބޮޑުވެ އެވެ.
ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި ކާމިޔާބު ތައުލީމީ ނިޒާމުތަކުން ދަރިވަރުންގެ މޮޓިވޭޝަންގެ މުހިންމު ބައެއްގެ ގޮތުގައި ބެލެނިވެރިންގެ ގުޅުން ފާހަގަ ކުރެއެވެ. މިސާލަކަށް ފިންލޭންޑްގައި ސްކޫލް ޕްލޭނިންގގައި ބެލެނިވެރިން ބައިވެރިވާއިރު، ސްކޫލާއި ގެއާއި މެދުގައި ގަވާއިދުން މުއާމަލާތް ކުރެވެނީ ކޯލަބަރޭޓިވް ޕްލެޓްފޯމްތަކާއި ބެލެނިވެރިންނާއި ޓީޗަރުންގެ ކޮންފަރެންސްތަކުގެ ތެރެއިންނެވެ. ސިންގަޕޫރުގައި ބެލެނިވެރިންނަށް ސްކޫލްތަކާ ގާތުން މަސައްކަތް ކުރުމަށް ބާރުއަޅަނީ "ޕޭރެންޓްސް ސަޕޯޓް ގްރޫޕް" ފަދަ އާއިލާއަށް އަމާޒުކޮށްގެން ހިންގާ ޕްރޮގްރާމްތަކުގެ ތެރެއިންނެވެ. ކެނެޑާގައި ބެލެނިވެރިންގެ މަންދޫބުން ހިމެނޭ ސްކޫލް ކައުންސިލްތަކުން ސްކޫލްގެ ސިޔާސަތުތަކަށް މަގުދައްކައިދީ އާއިލާއާ ރައްޓެހި ސްކޫލް މާހައުލުތައް އުފެއްދުމުގައި ސްޓްރެޓެޖިކް ދައުރެއް އަދާކުރެ އެވެ. ބައިނަލްއަޤްވާމީ އެންމެ ރަނގަޅު އުސޫލުތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި ބެލެނިވެރިންނަކީ ހަމައެކަނި ސަޕޯޓަރުންގެ ގޮތުގައި ތިބުމުގެ ބަދަލުގައި ތަޢުލީމީ ދާއިރާގައި ބައިވެރިންގެ ގޮތުގައި ޙަރަކާތްތެރިވާނަމަ ދަރިވަރުންގެ މޮޓިވޭޝަން ވަރަށް ބޮޑަށް އިތުރުވެއެވެ.
ބެލެނިވެރިންނަށް ދަރިވަރުން މޮޓިވޭޓް ކުރެވޭނީ އެކި އަމަލީ ގޮތްގޮތުން، މަތީ އަދި ޙަޤީޤީ އުންމީދުތައް ޤާއިމުކުރުމުން ފެށިގެންނެވެ. ތަޢުލީމަކީ މުހިންމު އެއްޗެއް ކަމާއި، ދަރިފުޅަށް ކާމިޔާބު ހޯދުމުގެ ފުރުޞަތު ލިބިފައިވާ ކަމަށް ބެލެނިވެރިން ޤަބޫލުކުރާއިރު، ދަރިވަރުން މި މެސެޖުތައް ގަބޫލުކޮށް، ތަޢުލީމީ ލަނޑުދަނޑިތަކަށް މަސައްކަތް ކުރުމުގެ ފުރުޞަތު ބޮޑުވެއެވެ. އުންމީދުތައް ފޯކަސް ކުރަންވާނީ ހަމައެކަނި ނަތީޖާއަށް ނޫން ކަމަށާއި، މަސައްކަތާއި، ކެތްތެރިކަމާއި، ކުރިއެރުމަށް ވެސް މެއެވެ. ކެރޯލް ޑްވެކްގެ ގްރޯތް މައިންޑްސެޓް ތިއަރީ ބުނާގޮތުން ކުދިންނަށް އިންނެޓް އިންޓެލިޖެންސަށްވުރެ ބޮޑަށް މަސައްކަތަށް ތައުރީފު ކުރާއިރު، އެމީހުންނަށް ޤާބިލުކަން ތަރައްޤީ ކުރެވޭނީ ބުރަ މަސައްކަތުން ކަމަށް ޤަބޫލުކުރުމުން އުނގެނުމަށް ބާރުގަދަ މޮޓިވޭޓަރަކަށްވެއެވެ.
ފައިދާހުރި އަނެއް ސްޓްރެޓެޖީއަކީ އުނގެނުމަށް ފަހި ގޭތެރޭގެ މާހައުލެއް އުފެއްދުމެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ކިޔެވުމަށް ހަމަހިމޭން އަދި އިންތިޒާމުކޮށްފައިވާ ޖާގައެއް ކަނޑައެޅުމާއި، އެއްގޮތް ރޫޓިންތަކެއް ގާއިމްކުރުމާއި، މާގިނައިން ސްކްރީން ޓައިމް ހޭދަކުރުން ފަދަ ޑިސްޓްރެކްޝަންތައް އެންމެ ކުޑަކުރުން ހިމެނެއެވެ. ބެލެނިވެރިންނަށް މޮޓިވޭޝަނަށް ސަޕޯޓް ކުރެވޭނީ ދަރިފުޅުގެ ސްކޫލް މަސައްކަތަށް ޝައުގުވެރިކަން ދައްކައި، ސްކޫލު ދުވަހުގެ ވާހަކަ ދަރިފުޅުކުރެން އަހާ، ތައުލީމީ ގޮންޖެހުންތަކާ ބެހޭ ގޮތުން ސަޕޯޓިވް ގޮތެއްގައި މަޝްވަރާކޮށްގެންނެވެ. މި މުޢާމަލާތްތަކުގެ ސަބަބުން ކުއްޖާގެ ތަޢުލީމަކީ މުހިންމު ކަމެއް ކަމާއި، އުނގެނުމަކީ އެއްބަޔަކު އަނެއްބަޔަކަށް އަދާ ކުރެވޭ ޒިންމާއެއް ކަމުގެ އިޝާރާތް ފޯރުކޮށްދެވޭނެއެވެ.
ގޭގައި ކިޔެވުމާއި ޝައުގުވެރިކަން އުފެއްދުމަށް ހިތްވަރު ދިނުމަކީ ވެސް މުހިންމު ކަމެކެވެ. ދަރިންނާ އެކު ކިޔެވުމާއި، ލައިބްރަރީތަކަށް ޒިޔާރަތްކޮށް، ތަފާތު މައުޟޫޢުތަކާ ބެހޭގޮތުން މާނަހުރި ވާހަކަތަކެއް ދައްކާ ބެލެނިވެރިން، އުނގެނުމަށް ލޯބި އުފެދެއެވެ. އިނގިރޭސިވިލާތުގެ ނޭޝަނަލް ލިޓަރޭސީ ޓްރަސްޓުން ބުނާ ގޮތުގައި ގޭގައި ކިޔެވުމަށް ފަރިތަ ކުދިންނަކީ ހަމަ އެކަނި ކިޔުންތެރިކަމަށް ރަނގަޅު ކުދިންނެއް ނޫން ކަމަށާއި އެއީ ކިޔެވުމަށް ޝައުގުވެރިވާ އަދި އިތުބާރު ހުރި ކުދިން ކަމަށެވެ. އޯޕަން އެންޑްޑް ސުވާލުތައް ކުރުމާއި، އެކުގައި ޑޮކިއުމެންޓްރީތައް ހޯދުމާއި، ނުވަތަ މިހާރު ހިނގަމުންދާ ކަންކަމާ ބެހޭގޮތުން މަޝްވަރާކުރުން ފަދަ އާދައިގެ އަމަލުތަކުގެ ސަބަބުން މުޅި އުމުރަށް ޢިލްމު ހޯދުމަށް ޝައުޤުވެރިކަން އުފެދިދާނެއެވެ.
ބެލެނިވެރިންނާއި ސްކޫލްތަކުގެ މެދުގައި ފައިދާހުރި މުއާމަލާތެއް ކުރުމަކީ އެންމެ ރަނގަޅު އުސޫލެވެ. ދަރިފުޅުގެ ކުރިއެރުމާއި ސްކޫލްގެ ހަރަކާތްތަކާ ބެހޭ މައުލޫމާތު ލިބިފައި ތިބޭ ބެލެނިވެރިންނަކީ އުނގެނުމަށް އެހީތެރިވުމަށް ރަނގަޅު ހާލަތުގައި ތިބޭ ބެލެނިވެރިންނެވެ. ބެލެނިވެރިންނާއި މުދައްރިސުންގެ ކޮންފަރެންސްތަކުގައި ބައިވެރިވުމާއި، ސްކޫލްގެ މުއާމަލާތްތަކަށް އިޖާބަ ދިނުމާއި، ސްކޫލްގެ އިވެންޓްތަކުގައި ބައިވެރިވުމަކީ ދަރިވަރުގެ މޯޓިވޭޝނަށާއި އުނގެނުމަށް ބާރުއަޅާ އެއްބައިވަންތަ ފަރާތެއް އުފެދިދާނެ ކަމެކެވެ. ސިކްސް ޓައިޕްސް އޮފް ޕޭރެންޓަލް އިންވޮލްވްމަންޓާ ބެހޭ ގޮތުން އެޕްސްޓައިން ކުރި ދިރާސާއަކުން ފާހަގަކޮށްފައިވާ ގޮތުގައި ގޭތެރެއާއި ސްކޫލާ ދެމެދު މުވާސަލާތުކުރުމާއި ޒިންމާ ހިއްސާކުރުމަކީ ދަރިވަރުންގެ މޮޓިވޭޝަން އަދި އެންގޭޖްމަންޓް އިތުރުކުރުމުގެ މުހިންމު ކަމެކެވެ.
މީގެ އިތުރުން ތަޢުލީމާ މެދު ހެޔޮ ވިސްނުންތައް މޮޑެލް ކުރުމަކީ ކުއްޖާގެ މޮޓިވޭޝަނަށް ވަރަށް ފުން އަސަރުތަކެއް ކުރާނެ ކަމެކެވެ. ކުދިންނަކީ ފާރަވެރި ބައެއް ކަމަށާއި ގިނަ ފަހަރަށް މައިންބަފައިންގެ ސުލޫކާއި ގަބޫލުކުރާ ގޮތް ކުދިން ދައްކުވައިދެއެވެ. ކިޔެވުމަށް ލޯބިކުރާ، އާ ޚިޔާލުތަކަށް ޝައުގުވެރިކަން ނުވަތަ އަމިއްލައަށް އާ ހުނަރުތައް ދަސްކުރަން ބޭނުންވާކަން މައިންބަފައިން ދައްކާއިރު، އެމީހުން ދައްކަނީ ވަރުގަދަ މިސާލެކެވެ. އަދި އެއާ ޚިލާފަށް ސްކޫލާއި ނުވަތަ އުނގެނުމާ ބެހޭ ގޮތުން ނޭދެވޭ ކޮމެންޓް ކުރުމަކީ ކުއްޖާގެ ޖޯޝު ކުޑަކޮށްދޭ ކަމެކެވެ. އެހެންކަމުން ގޭތެރޭގައި މުޅި އުމުރަށް އުނގެނުމުގެ ސަގާފަތެއް އާލާކުރުމަކީ ދަރިވަރުން މޮޓިވޭޓް ކުރުމަށް ކުރެވޭ ނާޒުކު ނަމަވެސް އަސަރުގަދަ މަސައްކަތެކެވެ.
މީގެ އިތުރުން ޚާއްޞަކޮށް ދަރިވަރުންނަށް ތަޢުލީމީ ގޮތުން ދަތިތަކެއް ކުރިމަތިވާ ވަގުތުތަކުގައި ބެލެނިވެރިން ސަމާލުކަން ދޭންޖެހޭނީ ޖަޒުބާތީ ސަޕޯޓާއި ހިތްވަރު ދިނުމަށެވެ. މާޔޫސްކަމާއެކު ރިއެކްޓް ކުރުމުގެ ބަދަލުގައި، ގޮންޖެހުންތަކުގެ ތެރެއިން ކުދިންނަށް މަގުދައްކައިދީ، ދަސްވި ކަންކަމާ މެދު ވިސްނުމަށް އެހީތެރިވުމަކީ ކެތްތެރިކަމާއި މޮޓިވޭޝަން ބިނާކުރެވޭނެ ކަމެކެވެ. އެންޕެތެޓިކަލީ އަޑުއެހުމާއި، އިޙްސާސްތައް ސައްޙަކުރުމާއި، ބިނާކުރަނިވި ހުށަހެޅުންތައް ހުށަހެޅުމަކީ ދަރިވަރުންނަށް އެމީހުންގެ އުނގެނުމުގެ ދަތުރުގެ މިލްކުވެރިކަން ހޯދުމަށް ބާރު ލިބިގެންދާނެ ކަމެކެވެ.
ދަރިވަރުން އުނގެނުމަށް ބާރުއެޅުމުގައި ބެލެނިވެރިންގެ ދައުރު ކޮންމެހެން ބޭނުންތެރިއެވެ. އެމީހުންގެ ވިސްނުމާއި، އުންމީދުތަކާއި، ސަޕޯޓް ސިސްޓަމްތަކާއި، ސްކޫލްތަކާ ގުޅިގެން މަސައްކަތްކުރުމަކީ ކުއްޖާގެ ތަޢުލީމީ މޮޓިވޭޝަނާއި ކާމިޔާބީ ބައްޓަންކުރުމުގައި އެހީތެރިވެދޭ ކަންކަމެވެ. ދުނިޔޭގެ އެންމެ ރަނގަޅު އުސޫލުތަކާއި ދިރާސާތަކުގެ ހެކިތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި އުނގެނުމުގެ މަރުހަލާގައި ބެލެނިވެރިން ހީވާގި ބައިވެރިންގެ ގޮތުގައި ހަރަކާތްތެރިވާއިރު، ދަރިވަރުންނަށް އިތުބާރާއި، ޝައުގުވެރިކަމާއި، ތައުލީމަށް ކޮމިޓްވުމުގެ ފުރުސަތު ބޮޑުވެއެވެ. ދުވަހެއް ދުވަހަކަށް ކޮމްޕްލެކްސް އަދި ވާދަވެރި ދުނިޔޭގައި، ގޭތެރެއާއި ސްކޫލާ ދެމެދު މި ޕާޓްނަރޝިޕް ދެމެހެއްޓުމަކީ ހަމައެކަނި ފައިދާހުރި ކަމެއް ނޫނެވެ. މިއީ ކޮންމެހެން ބޭނުންތެރި ކަމެކެވެ.
advertisment
ހިޔާލު